Dünyanın geniş bir yelpazede ülkesinde trafik sağdan akar, bundan dolayı araçların direksiyonu solda yer alır. Ancak bazı ülkelerde ise trafik soldan akar ve sağda direksiyon bulunur. Günümüzde dünyamızdaki insanların 3’te 2’si trafiğe çıktığında sağdan akan trafikte seyrederken sadece 3’te 1’i soldan akan trafikte gider. Dünyadaki tüm yolların %72’sinde trafik sağdan akarken %28’inde soldan akar. Ancak ister sağ ister sol olsun trafiğin akış yönünün belirlenmesi aslında ortak bir amaca hizmet eder, bu da araç trafiğinin bir düzene sokulmasıdır.
Trafiğin soldan ya da sağdan akmasının aslında araçların icadından çok daha öncesine dayandığı düşünülmektedir. Hatta bu konuda birden çok teori bulunmaktadır. Yapılan arkeolojik araştırmalara göre yolların kullanımı neredeyse 6000 yıl kadar eskiye gitmektedir.
Trafiğin Geçmişi Nasıl?
Dünyanın en büyük yol ağı, M.S. 200 yılında İngiltere de dâhil olmak üzere neredeyse Avrupa’nın tamamına sahip olan Roma İmparatorluğu tarafından yapılmıştır. Doğal olarak o dönemde yollarda uyulacak kurallara da Roma yönetimi karar vermiştir. Trafiğin soldan akmasının nedeni olaraksa insanların büyük bir kısmının sağlak olması gösterilebilir. Sağlak kişiler ata yolun sol tarafından çok kolay bir şekilde binebildiği için Roma’da yolun sol tarafının kullanılmasına karar verilmiştir.
Trafiğin soldan akmasına dayandırılan diğer bir söylentiyse Papa 8. Boniface ile ilgilidir. 1300’lü yıllarda Papa 8. Boniface, Roma’ya gelen hacıların yollarda karmaşaya sebebiyet vermemesi için yolun solundan gelmelerini söylemiştir. Bu durum trafiğin soldan akmasına neden olmuştur.
Elbette trafiğin akışıyla ilgili bunlar gibi daha geniş bir yelpazede farklı söylenti ile karşılaşılabiliyor. Amerika’da posta arabaları sürücülerinin sol tarafta yer alan atın üzerinde oturması, Maximilen Robespierre’in Katolik Kilisesine meydan okuması ya da Napolyon’un solak olması gibi daha birçok söylenti mevcut. Bunların hepsi “Neden trafik soldan akar?” sorusuna verilebilecek cevaplar olsa da bu farklılığın neden ortaya çıktığı tam olarak bilinmemektedir.
Soldan Akan Trafiğin Özellikleri
Araba direksiyonu sağda olan ülkeler bu duruma alışkın olmayan, direksiyonu solda olan ülkelerden yeni gelmiş sürücüler için bir kabus olabilmekte ve araç kiralama ya da satın alma durumunda bir süre sıkıntı yaşanmasına sebebiyet verebilmektedir.
Bu ülkelerde seyir şeridi sol, geçiş şeridi ise sağ şerittir. Karşı yönden gelen trafik sağda kalır. Yol kenarlarında yer alan trafik işaretlerinin büyük bir kısmı sürücülerin daha rahat bir şekilde görebilmesi için yolun sol tarafındadır. Dönel kavşaklarda dönüş saat yönüne doğru gerçekleştirilir.
Trafiğin soldan aktığı ülkelerde yayalar için de durum biraz farklıdır. Yayalar yolun karşısına geçerken ilk önce sağına ve sonra soluna bakmalıdır. Kaldırımın bulunmadığı yerlerde ise yayaların yolun sağından gitmesi gerekir. Bu nedenle trafiği soldan akan ülkeler sadece araç kullanan yabancılar için değil, hem de yayalar için de zorlayıcı olabilmektedir.
Direksiyonu Sağda Olan Ülkeler
“Hangi ülkelerde trafik soldan akar?” sorusu birçok sürücünün aklına gelen sorulardan birisidir. Direksiyonu sağda olan ülkelerin önemli bir kısmının ortak özelliği eskiden İngiltere sömürgesi olan ülkeler olmasıdır.
Günümüzde direksiyonu sağda olan ülkeler denildiğinde ilk akla gelen yerler Birleşik Krallık, Britanya, İrlanda, Hindistan, Avustralya, Japonya, Güney Afrika, Malta, Pakistan, Jamaika, Malezya, Nepal ve Singapur gibi büyük ülkelerdir. Her ne kadar Çin coğrafyasında yer alsa da uzun yıllar boyunca yönetimi İngiltere’de olan Hong Kong’da da direksiyon sağdadır.
Bunun dışında Amerika’da trafik sağdan aksa da Birleşik Devletler’e bağlı Virjin Adaları’nda durum tam tersidir. Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti de araç direksiyonlarının sağ tarafta olduğu ülkeler arasında yer almıştır.
