Buji normalde pek kimsenin aklına gelen bir araç parçası değildir. Ancak araba buji olmadan çalışamaz. Bu kadar küçük bir parçanın bu kadar hayati bir öneme sahip olması oldukça şaşırtıcıdır. Bu yüzden siz de diğer birçok kişi gibi “Buji ne işe yarar?” sorusunun cevabını merak ediyor olmalısınız.
Buji, aracın emek harcamasını ve çalışır hâlde kalmasını sağlar. Araçlarda birden fazla bulunmakla birlikte çoğu araçta yer alan buji sayısı en az 4’tür. Araçtaki buji sayısı motor ile ilişkili olduğundan motorun yapısına göre bu sayı 16’ya kadar çıkabilir.
Çoğu sürücü bujileri en azından duymuştur ancak birçoğu muhtemelen bujilerin ne sıklıkta değiştirilmesi gerektiği, aşınmış bujilerin belirtileri ve neden bazen normalden daha hızlı bozulabildikleri gibi bujilerin ve bakımlarının ince ayrıntılarını bilmiyordur. “Bakır, platin ya da iridyum buji nedir, farkları nelerdir?” gibi sorulara cevap verebilmek için öncelikli olarak bujilerin ne işe yaradığını anlamak gerekir.
Konu İçeriği
Buji Nedir?
“Buji nedir?” sorusunun cevabı oldukça basittir. Temel olarak buji, içten yanmalı bir motorun önemli bir bileşenidir. Bir motorun silindir kapağına takılan ve motoru çalıştıran yakıt-hava karışımını ateşlemekten sorumlu olan bir parçadır. Buji bir merkez elektrot, bir yalıtkan ve bir toprak elektrottan oluşur. Merkez elektroda yüksek voltaj uygulandığında, merkez elektrot ile toprak elektrodu arasındaki boşluğu atlayarak yakıt-hava karışımını ateşleyen ve yanmayı sağlayan bir kıvılcım oluşturur.
Bujilerin farklı boyutları ve çift tırnaklı buji gibi konfigürasyonları vardır. Bujilerin tasarımları motorun gereksinimlerine bağlı olarak değişiklik gösterir. Zamanla yıprandıkları ve düzgün çalışmadıkları takdirde teklemelere veya düşük motor performansına buna neden olabilecekleri için periyodik olarak değiştirilmeleri gerekir. Bujilerin değişim aralığı motor tipine, sürüş koşullarına ve kullanılan buji tipine bağlı olarak değişebilir.
Bu konuyla alakalı sıklıkla sorulan diğer bir soruysa “Ön ısıtma bujileri nedir?” olarak karşımıza çıkar. Ön ısıtma bujisi, diğer bir deyişle kızdırma bujisi, dizel motorlarda silindirleri çalıştırmadan önce ısıtmaya yarayan cihazlardır.
Buji Ne İşe Yarar?
Araç motorları benzin gibi enerji kaynağını harekete dönüştürmek üzere tasarlanmış oldukça karmaşık makinelerdir. Aracın içerisindeki yakıtı potansiyel enerji kaynağından kinetik enerji kaynağına dönüştürmek için yakmak gerekir. Yakıtın yanması için ilk olarak valfler silindirleri bir araya gelmiş olduğunde son derece patlayıcı olan hava ve yakıt karışımıyla doldurur. Motor pistonu karışımı oldukça küçük bir alana sıkıştırarak daha fazla potansiyel enerji yaratır. Bu noktada yanmayı sağlamak buji görevi olarak kabul edilir. Yakıt ve hava karışımının yanması için gerekli olan ateşleme buji tarafından gerçekleştirilir. Ortaya çıkan patlama pistonu aşağıya doğru iter ve bu hareket motorun krank milini döndürür. Son derece küçük bir parça olan ve basit bir çalışma prensibine sahip olan bujiler aracın sağlıklı bir şekilde emek harcamasında son derece önemli bir yere sahiptir.
Buji Arızası Nasıl Anlaşılır?
“Buji arızası nasıl anlaşılır?” birçok sürücünün kafasını karıştıran bir sorudur. Eğer bujilerde bir problem varsa motor olması gerekenden farklı biçimde çalışır. Motor tekleyebilir ya da devri dalgalanabilir. Bununla beraber araç çalışırken zorlanır. Ayrıca eskimiş bujiler benzin tüketiminin artmasına da yol açar. Özellikle buji yağlanması ya da bujilerin eskimesi aracın performansının düşmesine neden olur. Yağlı bujilerin ateşleme gücü düştüğü için araç hızlanma sırasında güçsüz kalır. Yağlanmanın neden olduğu problemin giderilmesi için buji temizliği yapılması ve yağ sızıntısının kaynağının bulunarak tamir edilmesi gerekir.
Buji Değişimi Nasıl Yapılır?
“Buji ne zaman değişir?” sorusunun cevabı temel olarak bujilerin eski performansını göstermemeye başlaması şeklinde verilebilir. Ancak bu noktada buji değişiminin nasıl yapılacağı da önemlidir. Bu konuda tecrübeli olmayan sürücülerin servislerden yardım alması tavsiye edilir. Elbette araç kiralama hizmetlerinden yararlanan kişilerin bunlar gibi sorunlarla uğraşması gerekmez.
Buji değişikliği yapmak için ilk olarak motorun soğuması beklenmelidir. Sonra buji kablosu çıkarılarak motor bloğuna çekilmelidir. Eski bujiler buji anahtarı ile çıkarılır ve aynı şekilde yeni bujiler yerine takılır. Daha sonra buji kapağı düzgün bir şekilde yerine yerleştirilir. Buji kabloları ise birleştiricilere yeniden bağlanmalıdır. Son olarak yeni takılan bujilerin üzerine buji gresi sürmek yeterlidir.
