Kimlik kartlarıyla birlikte ehliyetlerin değişmesi birçok soru işaretini de beraberinde getirdi. Eski ve yeni ehliyet arasındaki büyük farklar bazı sürücülerin kafasını karıştırdı. Üstelik yeni ehliyete geçiş ile birlikte bazı yeni bilgiler ehliyete eklenirken bazıları da çıkarıldı. Yeni nesil çipli ehliyetlerde ehliyet numarası yeri ve ehliyet sınıfları artık daha farklı. Ehliyet sınıfı kategorileri farklılaştırılarak AB ülkelerinin kullandığı sınıflama sistemine geçildi. Bu yeni düzenleme ile MOPED sürücü yaşı da değiştirildi. Her ne kadar yeni ehliyetler 2016 yılında kullanıma sunulmuş olsa da geçiş hala devam ediyor ve 31 Aralık 2022 tarihine kadar sürücülerin yeni tip ehliyete geçmesi gerekiyor.
Ehliyet Numarası Nedir?
Ehliyet no temelinde kimlik kartlarında bulunan seri no gibi bir işleve sahiptir. Sürücü belge numarası olarak da bilinen bu numara her bir sürücü için benzersizdir. Yasal işlemlerde ehliyetin kime ait olduğunu belirlemek için kullanılmaktadır. Bu nedenle sürücülerin ehliyet numarasının yerini öğrenmesi gereklidir. Ehliyet numarası sıklıkla kayıp ve çalıntı bildiriminde, araç muayene işlemlerinde, ceza sorgulamalarında ve araç kiralama işlemlerinde kullanılmaktadır. Sadece ehliyet numarası ile araç kullanmak yasaktır. Sürücüler ehliyet numarasını ezberlemiş olsa da sürüş esnasında ehliyetlerini yanlarında bulundurmaları zorunludur.
Yapılan kontroller esnasında sürücünün ehliyeti bulunmaması durumunda sürücü ehliyet numarasını biliyor olsa da ehliyeti yanında bulundurmama cezası kesilmektedir. Bu ceza 2022 yılı itibariyle 427 TL’dir. İndirimli ceza miktarı ise 320,25 TL’dir. Ayrıca sürücüye 5 ceza puanı verilir. Ehliyeti yanında bulundurmama cezası her yıl yeniden düzenlenir ve bir önceki yıldan daha yüksek tutarda olacak şekilde değişmektedir.
Ehliyet Numarası Nerede Yazıyor?
Yeni ehliyetlerde 14 farklı bilgi alanı bulunmaktadır. Bu alanların 7 tanesi ön yüzde ve kalan 7 tanesi de arka yüzde yer alır. Yeni tip ehliyet numarası ehliyetin ön yüzünde yer alan 5 no’lu alanda bulunmaktadır. Bu bölümde yer alan 6 haneli sayı ehliyet numarasıdır. Yeni ehliyet numarası bununla beraber sürücü sicil numarası olarak da adlandırılmaktadır. Yeni tip ehliyetlerin arka tarafında bir de QR kod okuyucu bulunmaktadır. Bu kod, tıpkı ehliyet numarası gibi her sürücünün belgesinde benzersizdir. Ehliyet numarası öğrenme yöntemlerinden birisi de akıllı telefonlarda bulunan QR kod okuyucuları ile bu kodu okutmaktır. QR kodu sürücünün 11 haneli kimlik numarası ve 6 haneli ehliyet numarası bilgilerini barındırır.
Eski tip ehliyet numarası da kolay bir şekilde bulunabilmektedir. Eski tip ehliyetlerde yer alan belgenin verildiği il ve ilçe bilgisinin altında yer alan belge no bölümü ehliyet numarasını gösterir. Yeni tip ehliyetlerde bilgi alanlarının hangi bilgileri içerdiği yazılmaması nedeniyle bazı durumlarda kafa karışıklığı oluşabilmektedir.
Ehliyet numarasının öğrenilebileceği yerlerden birisi de e-devlet sistemidir. E-devlet sistemine giriş yaptıktan sonra Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü bölümünden Sürücü Belgesi Bilgileri Sorgulama ekranına girmek yeterli olmaktadır. Bu ekranda ehliyete yönelik çeşitli bilgiler yer almıştır. Bu bilgilerden birisi de ehliyet numarasıdır. E-devlette yer alan bu belge yazdırılabilmektedir ancak ehliyet yerine geçmez. Bu nedenle sürücülerin trafikteyken ehliyetini yanında bulundurması gerekir.
Ehliyet Numarası Ne İşe Yarar?
Ehliyet numarası ya da ehliyet sınıfı öğrenme önemlidir bu sebeple bu bilgiler zaman zaman sürücülerden istenebilmektedir. Ehliyet bilgilerinin en sık kullanıldığı yerler araç kiralama hizmetleri, araç çekimi ya da ceza ödeme gibi işlemlerdir. Bu işlemlerde ehliyet sınıfı ve numarası dahil olmak üzere çeşitli ehliyet ve kimlik bilgileri gerekmektedir.